afb.

Hinthamerstraat 32

De vergulde Speelwagen

Het perceel Hinthamerstraat 32 is gelegen aan de noordzijde van de Hinthamerstraat in het gedeelte dat in de tweede helft van de 14de eeuw binnen de tweede stadsommuring is komen te liggen (tussen de Gasthuisstraat en de Nieuwstraat). Op het perceel bevindt zich een hoofdhuis aan de straat met erachter een kleine plaats en een los achterhuis (pakhuis). Begin 2007 werd de winkelruimte van het pand verbouwd wat een aanleiding vormde om de ruimte in te meten en bouwhistorische sporen te documenteren.

Gemeente 's-Hertogenbosch

Hinthamerstraat 32

Het perceel Hinthamerstraat 32 is gelegen aan de noordzijde van de Hinthamerstraat in het gedeelte dat in de tweede helft van de 14de eeuw binnen de tweede stadsommuring is komen te liggen (tussen de Gasthuisstraat en de Nieuwstraat). Op het perceel bevindt zich een hoofdhuis aan de straat met erachter een kleine plaats en een los achterhuis (pakhuis). Begin 2007 werd de winkelruimte van het pand verbouwd wat een aanleiding vormde om de ruimte in te meten en bouwhistorische sporen te documenteren.

De vergulde Speelwagen

Het huis genaamd "de vergulde Speelwagen" heeft een indeling gekend met een voor- met vast achterhuis gescheiden door een brandmuur. De brandmuur is op de begane grond geheel verdwenen. Het pand bezit een interessante achtergevel; een trapgevel uit de 16de eeuw die, met uitzondering van de vensters, nog geheel in tact is.

Na het verwijderen van het winkelinterieur kwamen enkele interessante bouwsporen aan het licht waaronder de linker zijmuur in het voorhuis die, op basis van de grote baksteenformaten, uit de 14de eeuw stamt. Het is onduidelijk of de muur oorspronkelijk bij het linker buurpand of bij een voorganger van dit pand hoort.

Kelder

Vermoedelijk stamt het huidige voorhuis uit de 15de of 16de eeuw. Mogelijk heeft in eerste instantie alleen het voorhuis als zelfstandige woning bestaan en is later (in de 16de eeuw) het achterhuis gebouwd. Opvallend is dat alleen het voorhuis een kelder heeft gehad terwijl een kelder onder het achterhuis meer gebruikelijk was. De kelder is helaas tijdens een verbouwing in 1964 dichtgestort en afgedekt met een betonvloer.

Balken

Zowel in het voor- als achterhuis bestaat de balklaag van de verdiepingsvloer uit moer- en kinderbinten. In het tweede balkvak van het voorhuis is aan de rechterzijde een raveling van een trapgat zichtbaar. In een kinderbint is nog de keep van de voormalige trapspil (zeshoekig) te herkennen. De moerbalk is voor een deel afgeschuind om over de trap te kunnen lopen zonder het hoofd te stoten. Op een verbouwingstekening uit 1964 staat er een spiltrap getekend in het laatste balkvak van het voorhuis, net voor de brandmuur. Waarschijnlijk was de spiltrap ooit al een keer eerder van het tweede balkvak naar het derde balkvak verplaatst.

Recht van overpad

Dat het achterhuis later tussen de bestaande bebouwing is gebouwd blijkt ook uit een opmerkelijke overkraging van de rechter zijmuur. Deze rechter zijmuur is eigenlijk de buitenmuur van het rechter buurpand. Op de verdiepingen is dit ook zichtbaar, waar Hinthamerstraat 32 een eigen zijmuur heeft met een osendrup ertussen. De muur op de verdiepingen heeft nooit doorgelopen tot de begane grond. Om het muurwerk op te vangen heeft men een constructie toegepast met een overkraging met houtskelet. De dragende steens dikke muur is 1.20 meter naar binnen geplaatst, waardoor als het ware een (inpandige) overdekte buitengang/steeg is ontstaan. Deze muur is in 1964 verwijderd. Een mogelijke verklaring voor deze opmerkelijke situatie is: het rechter buurpand had recht van overpad over het terrein van dit huis waarbij de gang niet binnen kon worden gemaakt. Er zijn echter ter plaatse geen sporen van een deur in de zijmuur van het rechter buurpand aangetroffen.

afb. 1

afb. 2

afb. 3

Afbeeldingen:

Voorgevel tijdens de verbouwing.
Achtergevel gefotografeerd in 1964.
De moerbalk in het achterhuis ter plaatse van de overkraging. In de balk zijn de pengaten zichtbaar van de verdwenen houtskeletconstructie.

Gemeente 's-Hertogenbosch